آرد برنج – طرز تهیه و خواص

 

آرد برنج – طرز تهیه و خواص

طرز تهیه آرد برنج

 

آرد برنج کلمه ای آشنا برای کدبانوها است. آن ها برای تهیه فرنی، شیرینی برنجی و غیره از آرد برنج استفاده می کنند. به خاطر خواص غنی شده ای که این ماده غذایی دارد، امروزه در بیشتر آشپزخانه و قنادی ها، جایگزین مواد دیگر شده است. همچنین تهیه آرد برنج خیلی سخت نیست و فقط نیاز به برنج های نیم دانه و شکسته و الک دارید یا می توانید آن را از بازار و فروشگاه ها تهیه کنید. بهتر است که در کنار آشنایی با طرز تهیه آرد برنج، خواص و کاربرد آن را به شما معرفی کنیم.

 

دانه های آرد برنج از کجا تهیه می شوند؟

 

برنجی که شما مصرف می کنید، دانه سفید کامل هستند که پس از الک کردن و جداسازی در کارخانه بسته بندی می شود و به فروش می رسد. زمانی که فصل برداشت برنج می رسد، به دانه های برنج که هنوز پوست روی آن ها قرار دارد نیز شلتوک می گویند. شلتوک را به کارخانه های شالیکوبی یا برنج کوبی برای جدا کردن پوسته می برند تا به برنج سفید تبدیل شود. در طی این فرآیند، بعضی از دانه های برنج شکسته می شوند که به آن ها نیم دانه می گویند. بعضی از دانه به حدی می شکنند که آن ها قابل استفاده معمولی از نظر اندازه نیستند و آن ها را برای آرد برنج استفاده می کنند؛ اما حالا آرد برنج را چگونه تهیه می کنند؟

 

طرز تهیه آرد برنج

 

برای تهیه آرد برنج بهتر است که از همان دانه های شکسته استفاده کنیم؛ ولی همه به این دانه ها دسترسی ندارند و می توانند به جای آن، دانه های کامل را به کار ببرند. برای تهیه آرد برنج توصیه می شود که از برنج های مرغوب ایرانی استفاده کنید که کیفیت بالایی دارند.

- ابتدا برنج کاملا از چند ساعت قبل، خیس کنید و چند بار آب آن را خالی کنید تا کثیفی موجود در آن از بین برود. به هیچ وجه از نمک یا ماده دیگر در خیس کردن برنج استفاده نکنید.

- بعد از اینکه چند ساعت برنج در آب ماند و به اصطلاح خیس خورد، آن را آبکشی کنید و بعد بر روی یک دستمال بریزید تا خشک شود. برای خشک شدن بهتر است که آن را زیر نور آفتاب یا در معرض هوای آزاد بگذارید؛ فقط نباید اجازه بدهید دانه ها کامل خشک شوند و مقدار رطوبت باید همراه دانه ها بماند.

- اگر از برنج دانه کامل استفاده می کنید، دانه ها را بکوبید تا هم خردتر و هم نرم تر شوند.

- سپس دانه ها را آسیاب کنید. آسیاب کردن دانه ها را باید تا زمانی ادامه بدهید تا شما هیچ دانه درشتی را نبینید و همه آن ها خرد و نرم شده باشند.

- بعد از اینکه آسیاب کردید، آن را از الک عبور دهید تا دانه های درشت آن گرفته شود.

- سپس باز دوباره این دانه های الک شده را خشک می کنید و بعد با الک ریزتر آن ها را عبور می دهیم و در یک کنار میگذاریم تا کامل خشک شود.

- آرد برنج شما آماده است.

برای تهیه شیرینی برنجی، شما نیاز به الک خیلی ریزی دارید و با الک های معمولی که در خانه وجود ندارد، نمی توان آرد برنجی مخصوص شیرینی را تهیه نمود.

 

کاربرد آرد برنج

 

تنها مصرف آرد برنج در مصرف بعضی از خوراکی ها است که در تهیه آن ها استفاده می شود. از آرد برنج بیشتر در تهیه سوپ، فرنی، شیرینی برنجی، آش، کوکو، کتلت و غیره استفاده می شود.

در بعضی از موارد حتی لازم به استفاده از آرد برنج نیست؛ برای مثال شما می توانید در تهیه فرنی به جای آرد برنج از نشاسته استفاده کنید.

آرد برنج به غیر از کشور ما، در کشورهای شرق و جنوب شرق آسیا مانند هند، ژاپن، اندونزی، بنگلادش و غیره استفاده می شود.

خواص آرد برنج

 

برخلاف آنچه که تصور می شود، آرد برنج از دانه های شکسته استفاده می شود و خاصیت ندارد؛ ولی دارای خواصی است که امروزه بیشتر پزشکان برای افرادی که مشکل گوارشی دارند، مصرف آن را توصیه می کنند.

- آرد برنج فاقد گلوتن است. گلوتن پروتئینی است که باعث تحریک و آسیب رساندن به سیستم گوارشی بدن می شود و از این رو برای کسانی که مبتلا به بیماری سلیاک هستند، یک جایگزین مناسب و عالی است.

- آرد برنج دارای فیبر نسبتاً بالایی است؛ ولی برای جبران کمبود فیبر، می توان آن را با غذاهای پروتئینی مانند پروتئین آرد و همچنین تخم مرغ مصرف کرد. به عبارتی دیگر، آرد برنج می تواند فیبر مورد نیاز بدن انسان را تامین کند و برای کسانی که مشکل یبوست دارند، یک انتخاب عالی و کم هزینه برای درمانشان خواهد بود.

- به علت فیبر موجود در آرد برنج، باعث کاهش کلسترول و کنترل قند خون بدن می شود.

- در آرد برنج ماده ای وجود دارد به نام کولین که به انتقال کلسترول و تری گلیسرید از کبد کمک بسیاری می کند و ازاین رو باعث حفظ سلامتی کبد می شود.

- بیشتر خواصی که در برنج وجود دارد، در آرد برنج هم یافت می شود؛ حتی خواص بیشتری نیز در آن وجود دارد.

- برای افرادی که توانایی خوردن برنج را ندارند، می توان آرد برنج را پوره کرده و به آن ها داد.

 

ارزش غذایی آرد برنج

 

یک لیوان 100 آرد برنج حاوی ارزش غذایی زیر است:

 

- کلسیم

- ویتامین B6

- منیزیوم

- آهن

- قند

- فیبر

- پتاسیم

- کالری حدود 400 گرم

- پروتئین

- کربوهیدرات

- تیامین

- حدود 2 گرم چربی

- فسفر

- مس

- روی

 

آرد برنج

 

آرد برنج را می توان در سه نوع تهیه کرد:

- آرد برنج شیرین

- آرد برنج قهوه ای

- آرد برنج سفید

آرد برنج قهوه ای و سفید مانند هم هستند و فقط تفاوت آن ها در پوسته ای است که در برنج قهوه ای وجود دارد و وقتی شما این پوسته را جدا می کنید، به برنج سفید تبدیل می شود؛ ازاین رو خواص بیشتری نسبت به برنج سفید دارد.

آرد برنج شیرین نشاسته بیشتری دارد و برای همین برای تهیه آرد برنج بیشتر دو مورد قبلی توصیه می شود.

 

چگونه آرد برنج تهیه کنیم؟

 

شما می توانید آرد برنج را خودتان با طرز پختی که در بالا داده شده تهیه کنید یا بسته های آماده آن را از فروشگاه ها خریداری نمایید. فقط در بیشتر این بسته بندی ها، از برنج های نامرغوب برای تهیه آرد برنج استفاده شده است که ممکن است رنگ و بوی نامطبوعی داشته باشد. البته می توانید نوع مرغوب آن را در فروشگاه های زنجیره ای معتبر در سراسر کشور تهیه کنید.

 

نتیجه گیری

 

آرد برنج یک ماده غذایی است که برای از برنج های خیلی ریز و شکسته تهیه می شود و می توان برای تهیه فرنی، شیرینی برنجی و غیره استفاده کرد. آرد برنج به خاطر خواص بالایی که دارد و همچنین نداشتن مواد مضر مانند گلوتن، یکی از بهترین مواد غذایی است که مصرف آن توسط پزشکان به شدت توصیه می شود.

محصولات ارگانیک دنیا را، چه کشورهایی میل می کنند؟

تولید محصولات ارگانیک و ظرفیت بالای آن برای فاصله گرفتن از اقتصاد نفتی، یکی از موتورهای محرک اقتصاد مقاوتی است.

چکیده مصاحبه:

. هم ­اکنون 172 کشور تولید کشاورزی ارگانیک دارند.

 

. کشور ما در زمینه تولید ارگانیک در جهان می­ تواند حرف برای گفتن داشته باشد.

. تا 3 سال پیش، 97 درصد محصولات ارگانیک ما صادر می­شد، امروز حدود 20 درصد محصولات در داخل مصرف می­ شود.

 

. بهترین و پاک­ترین محصولات کشاورزی دنیا نصیب آمریکا می ­شود .

 

پژوهش خبری صدا وسیما:شاید از مهم ­ترین دلایل استقبال اندک کشاورزان از کشت ارگانیک، نگرانی آنها از کاهش تولید، در واحد سطح و به دنبال آن حمایت نکردن دولت از ایشان است؛ زیرا دولت در این سال­ ها به کشاورزان نشان داده که تنها به دنبال افزایش تولید است. اما با یک نگاه جامع، این نوع کشت، با کاهش هزینه­ های سلامت و افزایش بهره­ وری نیروی انسانی، ایجاد شغل و درآمد و مسائل مطلوب زیست­ محیطی، در نهایت منجر به کاهش هزینه­ های دولت می­ شود و دلیل گرایش روزافزون جهان به کشت ارگانیک نیز همین نکته است. در پژوهش حاضر، دکتر عبدالمجید مهدوی دامغانی و دکتر حسین محمودی، ( اعضای هیئت علمی پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی)، از زاویه ­ای دیگر به مساله اهمیت کشت ارگانیک پرداخته ­اند.

وضع ایران در منطقه

 

کشت ارگانیک محصولات استراتژیک و غیراستراتژیک، در کشور توجیه اقتصادی دارد. در این حوزه، برخی کشورهای منطقه، مانند کشورهای آسیای میانه و ترکیه ، از ما جلوترهستند. بنابراین وضع ما وضع مطلوبی نیست ولی امیدوارکننده و روبه رشد است. آمار موجود نشان می­ دهد امسال وضع بهتر شده است. در منطقه ما، کشت جدی در زمینه ارگانیک وجود ندارد، نسبت به افغانستان و عراق وضع بهتری داریم. 

وضع ما از کشورهای اطراف ­مان بهتر است، ولی در آسیا و همچنین در جهان اصلا وضعیت مناسبی نداریم.

به دلیل اینکه سیاستگذاری مناسبی نداشته ایم. یکی از دلایل رشد مطلوب کشت ارگانیک در بسیاری از کشورها سوبسید سبز است، یعنی کشاورز خیالش راحت است، که اگر محصولش را نخرند، سوبسید سبز می­ گیرد، که چیزی شبیه وام است .

درباره محصولات استراتژیک ، که دانش بنیان و مبتنی به هایتک نیز باشند، می توانیم محصول ارگانیک داشته باشیم، بدون اینکه افت عملکرد چشمگیری داشته باشیم.

نگاهی به کشت ارگانیک در جهان

 

در حوزه جهانی بسیاری از کشورها چه در زمینه محصولات غذایی استراتژیک و چه بخش غیراستراتژیک، سرمایه­ گذاری کرده ­اند. آلمان، گندم، حبوبات و گوشت خود را ارگانیک کرده ، آمریکا روی محصولات لبنی و پروتئین سرمایه ­گذاری کرده، کشورهای مدیترانه­ ای بر روی زیتون ارگانیک، کشورهای امریکای لاتین، در حوزه علوفه ارگانیک سرمایه­ گذاری کرده اند.

در ابتدا 77 کشور وارد کشاورزی ارگانیک شدند و بعد از مدتی که بازار اقتصادی جدیدی برای کشاورزها باز شد تعداد کشورها به 172 رسید که در میان 10 کشور اول، همیشه استرالیا به دلیل مراتع زیادی که دارد، اول است، به خصوص در تولید محصولات دامی.

 

ده کشور برتر تخصیص­ دهنده زمین های کشاورزی، به کشت ارگانیک

منبع: مهدوی دامغانی، عبدالمجید و محمودی، حسین؛ کشت جهانی ارگانیک در سال 2014؛ پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی

البته به دلیل وجود برخی آسیب ­شناسی­ ها، بسیاری از کشورها از جمله ایران، نمی ­توانند همه کشاورزی خود را زیر کشت ارگانیک ببرند؛ اما ما می ­توانیم مثل بسیاری از کشورهای دنیا برای خود هدف تعیین کنیم. در بهترین حالت کشور ما می ­تواند تا 10 درصد محصولات خود را به ارگانیک اختصاص دهد، غیر از این و گفتن ارقام بالاتر غیر منطقی و نشدنی است.

تولید محصولات ارگانیک و ظرفیت بالای آن برای فاصله گرفتن از اقتصاد نفتی، یکی از موتورهای محرک اقتصاد مقاوتی است.

کشور ما به دلیل ظرفیت و پتانسیلی که دارد، می ­تواند در آسیا و یا حداقل در خاورمیانه اول باشد و در زمینه تولید ارگانیک در جهان، حرف برای گفتن داشته باشد؛ اما نکته موضوع اینجاست که نباید تمام آنچه تولید می ­شود، صادر کرد. پس سهم مصرف داخلی خودمان چه می شود؟

سهم قاره­ ها در تخصیص زمین به کشت ارگانیک

 

منبع: مهدوی دامغانی، عبدالمجید و محمودی، حسین؛ کشت جهانی ارگانیک در سال 2014؛ پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی

 

اقیانوسیه به دلیل وجود استرالیا بیشترین تولید محصولات ارگانیکی (40 درصد) را دارد. پس از آن اروپا با 27 درصد، آمریکای لاتین با 15 درصد، آسیا با وجود داشتن ظرفیت بسیار بالای کشاورزی، تنها 8 درصد، آمریکای شمالی 7 درصد و آفریقا تنها 3 درصد از زمین­ های زیر کشت ارگانیک را در اختیار دارد.

رشد زمین­ های زیر کشت ارگانیک، از سال 1999 تا 2014

 

منبع: مهدوی دامغانی، عبدالمجید و محمودی، حسین؛ کشت جهانی ارگانیک در سال 2014؛ پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی

 

سال 1999 ، یازده میلیون هکتار در کل دنیا زیر کشت ارگانیک بوده و این میزان در سال 2014 ، به 43 میلیون هکتار افزایش یافته، این روند رو به رشد، نشان می ­دهد، اهمیت این موضوع در دنیا درک شده و بازار خوبی هم برای آن موجود است. این روند همچنین اهمیت محصولات ارگانیک، برای صادرات و برون­ زا بودن آن از نگاه اقتصادی را نشان می­ دهد.

چه کسانی محصولات ارگانیک را میل می­ کنند؟

 

 

بهترین و پاک­ترین محصولات کشاورزی دنیا نصیب آمریکا می ­شود و بازار بسیار خوبی برای آن دارد. آلمان تقریبا مهد ارگانیک دنیاست، استفاده هم می­ کند. غرب مصرف­ کننده بزرگ این محصولات در جهان است.

سهم مصرف محصولات ارگانیک در کشورهای جهان

 

منبع: مهدوی دامغانی، عبدالمجید و محمودی، حسین؛ کشت جهانی ارگانیک در سال 2014؛ پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی

 

محصولات ارگانیک کشور ما، در جهان بسیار طرفدار دارد. انار ارگانیک ما اصلا وارد بازار داخلی نمی ­شود. روغن گل رز هم در داخل کمتر دیده می شود.

کشورهایی مثل آمریکا، محصولات ارگانیک جهان را با سرعت می برند.

 

تا 2 و یا 3 سال پیش، 97 درصد محصولات ارگانیک ما صادر می­ شد، امروز حدود 20 درصد محصولات در داخل مصرف می­ شود.

مصرف کننده داخل باید قدر محصولات ارگانیک را بفهمد، تا به سمت مصرف بیاید.

 کلام آخر

 

اعتماد سازی برای مصرف کننده داخلی شرط اساسی است. لازم است،اداره کل استاندارد و وزارت جهاد و سازمان­ های تابعه، به یک نشان مشترک در این زمینه برسند. چه چیزی مهم ­تر از سلامت فرزندان ما و نسل­ های آینده است؟

چگونه است که بعضی کشورهای دنیا شتابان، به سمت مصرف محصولات ارگانیک، حتی با هزینه بیشتر، در حرکتند؟

کشاورزی ارگانیک، کلید سلامتی

کشاورزی ارگانیک، کلید سلامتی

با افزایش روزافزون جمعیت و نیاز به مواد خوراکی بیشتر و همچنین با پیشرفت دانش و فناوری، رویکرد بشر به نهاده های غیرطبیعی و بیشتر شیمیایی برای افزایش تولید محصولات کشاورزی گسترش فراوانی پیدا کرده است. به گونه ای که امروزه کمتر محصولی را می توان یافت که به صورت طبیعی به دست مصرف کننده برسد. از سوی دیگر یکی از دشواری هایی که امروزه گریبان جوامع بشری را گرفته، افزایش سرطان ها، بیماریهای مزمن، اختلالات کبدی، بیماری های گوارشی و تنفسی است که در نتیجه ورود سموم دفع آفات نباتی و دیگر آلودگی های شیمیایی که از خاک وارد مواد خوراکی می شود، است. با بروز انواع و اقسام بیماری ها و مشکلات زیست محیطی که ناشی از بکارگیری نهاده های شیمیایی در کشاورزی است؛ ارزش کشاورزی ارگانیک بیش از پیش نمایان شده است.

کشاورزی ارگانیک که در دو دهه اخیر با دیگر واژه ها و عنوان هایی همچون کشاورزی زیستی، کشاورزی طبیعی، یا کشاورزی آلی و غیرشیمیایی نیز نام برده می شود، قصد دارد تا ضمن حفاظت ازحاصلخیزی خاک و افزایش تولید محصول، اتکا به استفاده ازمواد شیمیایی را نیز از میان بردارد. در واقع هدف این سیستم کشت، حفظ و نگهداری منابع می باشد. به بیان دیگر کشاورزی ارگانیک نگرشی علمی و نوین به آن چیزی است که نیاکان ما به آن عمل می کردند. این نوع کشاورزی براساس مدیریت صحیح خاک و محیط رشد گیاه استوار است در این نوع کشت به گونه ای عمل می شود که در تغذیه گیاه و درخت، تعادل بین عناصر مورد نیاز در خاک به هم نخورد و هنگام رشد نیز نیازی به استفاده از سموم و آفت کش ها نباشد. در تغذیه خاک کشاورزی، به جای استفاده از کودهای شیمیایی از ای ام، کودهای طبیعی نظیر خاک برگ، کودهای حیوانی، بیولوژیک و کمپوست استفاده می شود و در صورت نیاز به مبارزه با آفت ها نیز از نهاده های ارگانیک و همچنین میکروارگانیسم ها استفاده می شود.

در راستای ارزشمندی تولیدات ارگانیکی جالب توجه است در بسیاری از کشورها این نوع محصولات از دیگر محصولات باغی بسیار سالم و شاداب تر به نظر می رسند، و گرانتر به فروش می رسند، زیرا نشان ارگانیک زده شده بر آنها نشان دهنده عدم مصرف کودهای شیمیایی و سموم دفع آفات نباتی است.

از آنجا که سموم دفع آفات نباتی که درگیاه و زمین باقی می ماند، توسط دام هایی که از علوفه تازه استفاده می کنند، می تواند به انسان منتقل شود، همچنین مصرف بی رویه کودهای شیمیایی سبب بالارفتن غلظت نیترات در آبهای زیرزمینی و شرب شده و علاوه بر سرطان، سبب بروز اختلالات ناهنجار در سیستم عصبی، غدد درون ریز و سیستم ایمنی بدن می شود. استفاده از کودهای ازته نیز علاوه بر آلودگی خاک، آلودگی منابع آب زیرزمینی را موجب شده که با مصرف آن توسط انسان، تغییرات ژنتیکی در نسل های بعدی به شدت افزایش خواهد یافت.

متأسفانه در ایران نیز آمار مصرف مواد شیمیایی در کشاورزی بالاست. در همین رابطه پژوهشگران با ابراز تأسف از وجود بیماری جهاز هاضمه، بخش عمده ابتلا به این بیماری را مصرف غذای نادرست ارزیابی و اظهار می کند: مصرف هزاران تن انواع سموم و مواد شیمیایی در حوزه های کشاورزی و ایجاد شرایط مخاطره آمیز، که شدیداً سلامت جامعه را تهدید می کند، ضرورت پرداختن به این موضوع را نمایان می سازد این در حالی است که با گسترش بیماریهای ناشی از بکارگیری کودهای شیمیایی و سموم، استقبال از کشاورزی طبیعی در بازارهای جهانی هر روز گسترده تر می شود. به گونه ای که در سال ۲۰۰۳ میلادی سطح اراضی زیر کشت محصولات ارگانیک در ۱۰۰ کشور جهان بالغ بر ۲۴ میلیون هکتار بوده و رقم درسال ۲۰۰۶ در ۱۳۰ کشور جهان به حدود ۳۰ مییلیون هکتار رسیده است. در این زمینه استرالیا به عنوان کشور پیشرو در تولید محصولات ارگانیک است. براساس آمار سال ۲۰۰۳ میلادی حدود ۴۲ درصد سطح زیر کشت محصولات ارگانیک و طبیعی مربوط به استرالیا و اقیانوسیه، ۲۴ درصد مربوط به آمریکای لاتین، ۲۳ درصد مربوط به اروپا، ۶ درصد مربوط به آمریکای شمالی، ۳ درصد مربوط به آسیا و ۳/۱ درصد مربوط به آفریقا بوده، البته این تناسب تغییر یافته به گونه ای که در سال ۲۰۰۶ میلادی سطح زیر کشت محصولات ارگانیک در آسیا به ۱۳ درصد رسیده است.

این درحالی است که متاسفانه جایگاه ایران از این لحاظ جایگاه مبهمی است، هر چند بنابر آمارهای موجود سطح زیر کشت محصولات ارگانیک از ۳۰۰ تا ۷۰۰ هکتار در کشور بیان می شود که در مقایسه با وسعت کشور سطح بسیار ناچیزی است. گرچه بخش کشاورزی سنتی ایران مستعد تولید محصولات طبیعی است و اگر کشاورزی ارگانیک را تنها کشاورزی بدون استفاده از کود و سموم بدانیم براین اساس، ۱۲۵ هزار هکتار از اراضی باغ های کشور زیرکشت محصولات سالم ارگانیکی است که باز هم در مقایسه با رشد جهانی، رقم ناچیزی می باشد.

در عین حال باید خاطرنشان کرد که خوشبختانه کارهای بزرگی برای توسعه کشاورزی طبیعی و ارگانیک در ایران آغاز شده است.

به صورت این نکته باید توجه داشت مواد غذایی ارگانیک نه تنها خوشمزه تر از غذاهای عادی هستند، بلکه حتی مطالعات و آزمایش ها نشان می دهند مواد ارگانیک دارای مقادیر بیشتری از مواد مغذی حیاتی، مثل ویتامین ها و مواد معدنی هستند و مهمتر از همه این که تغذیه با مواد خوراکی ارگانیک نه تنها امنیت و سلامتی را برای هم میهنان به همراه دارد، بلکه به طبیعت این فرصت داده خواهد شد تا فردا نیز حیات خویش را بازیابد. و این با کمک تکنولوژی ای ام (™EM Technology) امکان پذیر است.

عسل طبیعی را چگونه تشخیص دهیم؟

• View Larger Image

عسل طبیعی را چگونه تشخیص دهیم؟

اهمیت تشخیص عسل طبیعی و سالم

قبل از هر چیز ببینیم مزایای سلامتی عسل طبیعی چیست؟

1. مبارزه با عفونت‌ها

2. جلوگیری از رفلاکس اسید معده

3. بهبود سرماخوردگی

4. جایگزین مناسب قند و شکر مصنوعی

5. ضعف بدن

6. درد دندان

خب با وجود خواص کم نظیر عسل سوالی که پیش می‌‌آید این است “عسل مصنوعی هم می‌تواند خواص عسل‌های طبیعی را داشته باشد؟”.

جواب قطعاً خیر است. پس حالا به اهمیت موضوع پی بردید. البته این کار کمی نیاز به تجربه دارد ولی با روش‌های نسبتاً ساده‌ای می‌توان به واقعی بودن عسل پی برد. عسل طبیعی را هر چقدر هم که بخورید اصطلاحاً دل شما را نمی‌زند. و با خوردن آن سوزش بسیار کمی در انتهای گلوی خود احساس می‌کنید. این در حالی است که عسل مصنوعی بیشتر از شکر و اسانس بوده و مزه‌ کاملاً متفاوتی دارد. راه دیگر تشخیص این است که عسل طبیعی میلی به حل شدن در آب ندارد حتی آب گرم. اگر دید که عسل در آب براحتی حل شد به طبیعی بودن آن حتماً شک کنید.

 شکری شدن آن

 احتمالاً وقتی عسلی که در یخچال داشتید دیدید شکرک زده اشته‌اید کلی شاکی شده‌اید که چرا از عسل غیر طبیعی استفاده کرده‌اید. اما جالب است بدانید که شکری شدن و یا اصطلاحاً رس بستن یکی از معیارهای اصلی تشخیص عسل طبیعی است.

روان بودن عسل

اگر عسل را روی دستمال کاغذی ریختید و مشاهده کردید براحتی جابجا می‌شود بدانید که کاسه ای زیر نیم کاسه است. عسل طبیعی میل به سکون دارد و براحتی از ظرفی به ظرف دیگر جابجا نمی‌شود.

مواد غذایی ارگانیک

 

مواد غذایی ارگانیک در سالهای اخیر  بسیار محبوب شده اند، اما تصمیم به مصرف آنها، مزایا و ادعاهایموجود روی برچسب آنها می توانند گیج کننده باشند. آیا غذای ارگانیک واقعا برای سلامت جسمی و روحی شما بهتر است؟ آیاGMOs و آفت کش ها باعث سرطان و سایربیماری ها می شوند؟ این مقاله در دو شماره پیاپی به شما در انتخاب گزینه های مناسب تر در خرید مواد غذایی ارگانیک کمک خواهد کرد.

اصطلاح ارگانیک(Organic) اشاره به شیوه تولید و فرآوری محصولات کشاورزی دارد. در حالی که مقررات در کشورها متفاوت است، در ایالات متحده آمریکا، اغلب محصولات کشاورزی بدون استفاده از آفت کش های مصنوعی، محصولات فراریخته (GMO)، کود های نفتی و کود های حیوانیکشت نمی شوند (ارگانیک نیستند).

مزایای غذای ارگانیک: این که مواد غذایی مصرفی شما چگونه رشد می کنند، می تواند تاثیرزیادی بر سلامت روانی و روحی شما و همچنین محیط زیست داشته باشد. نسبت مواد مغذی مفید مانند آنتی اکسیدان ها در غذاهای ارگانیکمعمولا بیشتر از نمونه های مشابه است. همچنین افرادی که آلرژی به مواد غذایی، مواد شیمیایی یا مواد نگهدارنده دارند، اغلب علائم آلرژیککمتری را با مصرف مواد غذایی ارگانیکنشان می دهند.محصولات ارگانیک همچنین حاوی آفت کش  کمتری هستند و اغلب تازه تر می باشند، زیرابه طور طبیعی حاوی مواد نگهدارنده ایهستند که طول عمر آنها را بیشتر می کنند. محصولات ارگانیک اغلب (اما نه همیشه) در مزارع کوچکتر در نزدیکی محل فروش تولید می شوند.

کشاورزی ارگانیک برای محیط زیست بهتر است. شیوه های کشاورزی ارگانیک باعث کاهش آلودگی، حفظ آب، کاهش فرسایش خاک، افزایش باروری خاک و بهره وری بیشتر از انرژی می شوند. کشاورزی بدون آفت کش ها همچنین برای پرندگان و حیوانات و افرادی که در نزدیکی مزارع زندگی میکنند بهتر است.

دام و طیور رشد یافته به صورت ارگانیک، بدون آنتی بیوتیک و هورمون های رشد پرورش مییابند. لازم به ذکر است که استفاده از آنتی بیوتیک می تواند باعث ایجاد گونه های  مقاوم تر باکتریها در برابر آنتی بیوتیک ها شود. حیوانات پرورش یافته به صورت ارگانیک فعال تر و سالم تر هستند.

گوشت و شیر ارگانیک مواد مغذی غنی تری دارند. نتایجیک تحقیق اروپایی در سال ۲۰۱۶ نشان داد که مواد مغذی خاص، از جمله اسید های چرب امگا ۳، در گوشت و شیر ارگانیک بیش از پنجاه درصد بالاتر از نمونه های معمول است.

مواد غذایی ارگانیک بدون GMO (Genetically Modified Organism) است. غذاهای ژنتیکی (GMOs) یا غذاهای مهندسی ژنتیکی (Genetic Engineering) غذاهای گیاهی هستند که ماده ژنتیکی (DNA) آنها به گونه ای دستکاری شده است تا مقاومت بیشتری در برابر آفت کش ها و یا حشره کش ها داشته باشند.GMO ها نیز معمولا در محصولات ایالات متحده مانند سویا،یونجه، کدو حلوایی، کدو، پاپایا و کلزا یافت می شوند و همچنین در بسیاری از غلات صبحانه و غذاهای فرآوری شده نیز وجود دارند. در شماره آینده به غذاهای GMO، خطرات آفت کش ها، دلایل گرانی غذاهای ارگانیک، برچسب ارگانیک و برخی نکات مفید در انتخاب مواد غذایی می پردازیم.

چگونه با کمک تغذیه در برابر آلودگی هوا از خود محافظت کنیم؟

آلاینده‌های موجود در هوا با حمله به سلول‌های بدن عوارض نامطلوبی به جا می‌گذارند. در حالت عادی، سیستم دفاعی بدن، سلول‌ها را از آسیب‌های بیرونی محافظت می‌کند؛ اما عوامل مخرب محیطی باعث می‌شوند بدن نتواند مبارزه کند و در نتیجه سلول‌های بدن تخریب شود. در این مطلب به معرفی مواد غذایی پرداخته شده که با مصرف آنها در برابر آلودگی از بدن محافظت می‌شود.

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، آلاینده‌های موجود در هوا با حمله به سلول‌های بدن عوارض نامطلوبی را به جا می‌گذارند. در حالت عادی، سیستم دفاعی بدن، سلول‌ها را از آسیب‌های بیرونی محافظت می‌کند؛ اما عوامل مخرب محیطی مثل اشعه ماوراءبنفش، الکل و آلودگی‌های محیط باعث می‌شوند بدن نتواند مبارزه کند در نتیجه ساختمان و عمل سلول‌های بدن توسط مخرب‌هایی نظیر رادیکال‌های آزاد تخریب می‌شود. در مقابل آنتی‌اکسیدان‌ها مولکول‌هایی هستند که جلوی عمل رادیکال‌های آزاد را می‌گیرند و مانع تخریب سلول‌های حیاتی بدن می‌شوند. مصرف بیشتر آنتی‌اکسیدان‌ها زمینه‌ای را فراهم می‌کنند که بدن به‌راحتی رادیکال‌های آزاد مضر را از بین ببرد. منابع غذایی آنتی‌اکسیدانی عبارتند از: ویتامین‌های C , E، کاروتنوئیدها، سلنیوم و پلی‌فنول‌ها.

• ویتامین E

عملکرد عمده ویتامین E نقش آنتی‌اکسیدانی آن است. این ویتامین دربرابر طبخ مقاومت بیشتری دارند روغن‌ها (غنی‌ترین) منبع این ویتامین‌اند که با پختن از بین نمی‌روند ولی با سرخ کردن تخریب می‌شوند.

منابع آن روغن سویا، روغن آفتابگردان، جوانه گندم و سایر روغن‌های گیاهی است. بنابراین سعی کنید در طبخ و فراوری غذاها حتما از انواع روغن خوراکی گیاهی استفاده کنید. روغن ماهی، روغن زیتون و مغزها منابع خوب این ویتامین هستند ولی نباید بیش از نیاز مصرف شوند زیرا در صورت مصرف بیش از حد با تولید انرژی می‌توانند منجر به اضافه وزن یا چاقی می‌شوند.

• یک‌ وجب روغن سالم | همه روغن‌های فانتزی را بشناسید
   
• ویتامین C

عمکرد ویتامین C به دلیل وجود آنتی‌اکسیدان، افزایش مقاومت به عفونت‌ها و افزایش جذب آهن است. این ویتامین در سبزی‌ها و میوهای تازه موجود است. به حرارت، نور و محیط قلیایی بسیار حساس است؛ مثلا با افزودن جوش شیرین به غذا، ویتامین موجود در غذا غیرفعال می‌شود.

مهم‌ترین منابع ویتامین C شامل مرکبات، فلفل سبز، کلم بروکلی، گل کلم، کلم برگ، گوجه‌فرنگی، سبزیجات برگی‌شکل سبز (سبزی خوردن)، اسفناج، کیوی، طالبی، توت‌فرنگی و سیب‌زمینی می‌شود. از این رو بهتر است میوه‌ها و سبزی‌ها برای حفظ ویتامین‌های موجود در آنها تا حد امکان به صورت خام و تازه مصرف شوند، بنابراین باید در برنامه روزانه از تمامی سبزی‌ها و میوه‌های فصل مصرف شود و برای تمامی افراد خانواده تاکید بر مصرف سبزی و میوه به شکل تازه در شرایط آلودگی است.

توجه داشته باشید نوشیدن چای سبز به طور متعادل مفید است ولی خوردن بیش از حد آن می‌تواند ضرر داشته باشد

توصیه می‌شود روزانه از گروه سبزی‌ها ۳ تا ۵ واحد و گروه میوه‌ها روزانه ۲ تا ۴ واحد استفاده شود که در واحد میوه برابر با یک عدد میوه متوسط یا نصف لیوان آب میوه تازه یا یک‌چهارم میوه خشک و هر واحد سبزی برابر است با یک لیوان سبزی برگی (سبزی خوردن یا کاهو) یا نصف لیوان سبزی پخته یا خردشده، یا یک عدد گوجه‌فرنگی یا پیاز متوسط است.

• کاروتنوئیدها

بتاکاروتن یکی از کاروتنوئیدهای مهم و پیش‌ساز ویتامین A است که در بدن تبدیل به ویتامین A می‌شود. سبزی‌ها و میوه‌های سبز، زرد و نارنجی مانند هویج، کدو حلوایی، اسفناج، گوجه‌فرنگی، انواع کلم مثل کلم بروکلی، طالبی، هلو و زردآلو، موز از منابع خوب بتاکاروتن هستند. نقش ویتامین A علاوه بر عملکرد عمده آن بر بینایی و پوست، بر تقویت سیستم ایمنی نیز نقش دارد. بنابراین در شرایط آلودگی باید در برنامه غذایی خانوار از انواع سبزی‌ و میوه‌های رنگی گنجانده شود.

• پکتین

ماده‌ای مفید که سرب را به طور کامل از بدن دفع می‌کند. منابع غنی آن در سیب است. سایر منابع غنی از پکتین عبارتند از: مرکبات (پرتقال، نارنگی، لیمو و گریپ‌فروت)، توت‌فرنگی، هویج و غلات سبوسدار. مصرف روزانه میوه‌ها ی حاوی پکتین برای کاهش خطرات آلودگی هوا مناسب بوده و بنابراین توصیه به مصرف حداقل یک سیب در طول روز است.

• سلنیوم

 برای عملکرد آنزیم‌هایی که بتوانند با شرایط بد محیطی و آسیب‌رسان به سلول‌های بدن مقابله کنند، دریافت سلنیوم ضروری است. این ماده مغذی را می‌توان از طریق منابع غذایی آن مانند ماهی، گوشت قرمز، غلات، حبوبات، تخم مرغ، مرغ و سیر با تنظیم یک برنامه غذایی سالم دریافت کرد.

• روی

ریزمغذی روی از مواد موثر در تقویت سیستم ایمنی بدن است. انواع گوشت و غلات به‌خصوص غلات سبوسدار منابع سرشار از روی هستند. مصرف انواع فراورده‌های دریایی، نخود سبز، عدس و جوانه گندم به دلیل این‌که از منابع خوب ریزمغذی روی هستند، توصیه می‌شود.

• منیزیم

منیزیم در هوای آلوده موجب کاهش جذب فلزات سنگین مانند کادمیوم می‌شود و دفع سرب را بالا می‌برد و از این طریق زمان تماس این ترکیبات زیان‌بار را در بدن به حداقل می‌رساند و بنابراین مصرف انواع سبزی‌ با رنگ سبز تیره که از این ماده مغذی غنی هستند، به همه افراد توصیه می‌شود.

منابع غذایی خوب منیزیم عبارتند از: انجیر، لیمو، گریپ‌فروت، ذرت زرد، بادام، گردو، پسته، مغزها، آجیل، سبزیجات برگی شکل مثل کلم، اسفناج، جعفری، کاهو، برگ چغندر، غلات سبوسدار و حبوبات مثل لوبیا و سویا.

• امگا۳

مصرف ماهی‌های روغنی که سرشار از اسیدهای چرب امگا۳ هستند می‌توانند در کاهش تنگی نفس و آثار زیان‌بار ترکیبات التهاب‌آور مفید باشند. از سرخ کردن ماهی اجتناب کنید و آن را در صورت امکان بخارپز، آب‌پز و یا تنوری مصرف کنید. افزودن انواع چاشنی‌ (آبلیمو، آب نارنج) به ماهی بخارپز و تنوری یا آب‌پز موجب بهبود طعم و مزه آن می‌شود.

ویتامین‌های E، B، A، C، کلسیم، آهن و اسید فولیک به دلیل داشتن مقدار قابل توجهی آنتی‌اکسیدان تاثیر زیادی بر سیستم ایمنی بدن‌ دارند

•  با تقویت سیستم ایمنی، بدن در مقابل بیماری‌های مختلف به‌ویژه بیماری‌های فصلی مانند سرماخوردگی و آنفلوآنزا در زمستان، اسهال و استفراغ در فصل تابستان و حساسیت‌های فصل پاییز و آلودگی‌ها مقاوم و نوشیدن آن باعث آرامش و رفع التهاب و حساسیت دستگاه تنفس (بافت‌های آسیب‌دیده) شده و تئوفیلین موجود در چای سبز در حکم داروی مخدری است که باعث آرامش و رفع التهاب و حساسیت دستگاه تنفس (بافت‌های آسیب دیده) می‌شود.
• مصرف روزانه شیر و مواد لبنی به مقدار کافی، عوارض ناشی از آلودگی هوا را بر دستگاه گوارش کاهش می‌دهد و کلسیم موجود در شیر، منجر به کاهش جذب سرب و همه فلزات سنگین موجود در هوای آلوده می‌شود.
• توصیه می‌شود در شرایط آلودگی هوا از شیر کم‌چرب استفاده شود، زیرا دریافت اسیدهای چرب اشباع موجود در فراورده‌های لبنی پرچرب می‌تواند در کاهش کارایی سیستم ایمنی دخالت کند و موجب گسترش بیماری‌های ریوی در هوای آلوده شود.

مهم‌ترین علت چاقی در ایران

حدود ۶۰ درصد جمعیت بالای ۱۸ سال کشور دچار اضافه وزن و چاقی‌اند حال آن‌که چاقی شاخص‌های سلامت را تهدید می‌کند و سبب کاهش طول عمر و پایین آمدن کیفیت زندگی می‌شود. 

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا، زهرا عبداللهی مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درباره وضعیت چاقی در کشور گفت: طبق آخرین مطالعاتی که در کشور انجام شده است، حدود ۶۰ درصد جمعیت بالای ۱۸ سال کشور دچار اضافه‌وزن و چاقی هستند. در عین حال میزان چاقی در زنان دو برابر مردان است و در کودکان زیر ۵ سال و نوجوانان و دانش‌آموزان هم شاهد روند رو به افزایش چاقی هستیم. براساس مطالعات وزارت بهداشت حدود ۲۲ درصد دانش‌آموزان بین ۷ تا ۱۸ سال دچار اضافه‌وزن و چاقی هستند و حدود ۲۰ درصدشان هم مبتلا به چاقی شکمی‌اند. بنابراین روندی افزایشی را در ارتباط با اضافه‌وزن و چاقی در کشور اعم از شهر و روستا و در گروه‌های سنی مختلف شاهدیم. 

• مهم‌ترین علت چاقی 

مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت با بیان اینکه چاقی علل متفاوتی دارد، بیان کرد: مهم‌ترین علت آن الگوی نامناسب غذایی، مصرف بیش از اندازه قند، نمک و چربی، غذاهای چرب و سرخ‌شده، فست‌فودها، ‌نوشابه‌های گازدار، نوشیدنی‌های قندی و شیرین است. علاوه بر این تحرک بدنی ناکافی هم از دیگر علل بروز چاقی تلقی می‌شود. در کشور ما کم‌تحرکی هم در کودکان، هم در نوجوانان و هم در بزرگسالان شایع است. به این دو علت روند افزایشی چاقی را در کشور شاهدیم. 

• امکان ابتلای افراد چاق به سوءتغذیه!

عبداللهی با بیان اینکه حتی برخی افراد چاق ممکن است انواع کمبودهای تغذیه‌ای را هم داشته باشند، توضیح داد: ممکن است فردی مبتلا به چاقی باشد، اما در عین حال با کمبود ریزمغذی‌ها اعم از کلسیم، ‌آهن و... هم مواجه باشد. باید توجه کرد که سوءتغذیه دارای دو طیف است؛ یکی سوءتغذیه به دلیل کمبود دریافت انرژی و پروتئین و کم‌خوری و دیگری به دلیل اضافه دریافت انرژی و بیش‌خواری. مشکلی که در حال حاضر در کشور وجود دارد این است که هم با سوءتغذیه به دلیل کم‌خوری و هم با سوءتغذیه به دلیل بیش‌خوری و چاقی و اضافه‌وزن مواجهیم.

در مناطق محروم کشور مشکل سوءتغذیه کودکان گرچه طی ۲۰ سال گذشته به شدت کاهش پیدا کرده است، اما همچنان مشکلاتی مانند کم‌وزنی و اختلال رشد کودکان وجود دارد. در همین مناطق هم‌زمان شاهد اضافه‌وزن و چاقی هم هستیم. 

• پیشگیری از سوءتغذیه؛ اولویت وزارت بهداشت

مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت با بیان اینکه پیشگیری و کنترل تمام اشکال سوءتغذیه در اولویت برنامه‌های وزارت بهداشت و نظام سلامت کشور است، گفت: در این زمینه اقداماتی برای بهبود تغذیه از طریق شبکه‌های بهداشتی و درمانی کشور در قالب سند ملی تغذیه و امنیت غذایی انجام می‌شود. در شبکه بهداشتی، بیش از ۱۲۰۰ کارشناس تغذیه به‌کارگیری شده‌اند که اقداماتی چون مشاوره تغذیه برای همه گروه‌های سنی انجام می‌دهند. 

وی همچنین تصریح کرد: اندازه‌گیری قد و وزن و بررسی الگوی غذایی هم از سوی این کارشناسان انجام می‌شود. در عین حال برای همه گروه‌های سنی مکمل‌یاری ریزمغذی‌ها را به صورت رایگان، وزن‌گیری زنان باردار و... را هم انجام می‌دهیم. در عین حال اقداماتی را نیز در جامعه با همکاری صنایع غذایی انجام داده‌ایم مانند بازنگری در استانداردهای قند، نمک و چربی، افزایش تحرک بدنی و همکاری با وزارت ورزش در مدارس، مهدکودک‌ها و سطح جامعه تا تسهیلات بیشتری برای فعالیت بدنی فراهم شود. در عین حال صنایع غذایی را تشویق کرده‌ایم محصولات غذایی سلامت وارد بازار کنند. 

درباره غذاها و میوه‌های ارگانیک چه می‌دانید؟

یافته‌های جدید دانشمندان در واقع تأییدی بر این باور قدیمی است که هر چیزی طبیعی‌اش بهتر است. بر اساس مطالعه‌ای 10 ساله که گوجه‌فرنگی‌های ارگانیک و انواع معمولی را مقایسه کرده، محققان دریافته‌اند که میزان مواد مغذی و آنتی اکسیدان‌هایی مثل فلانوئیدها در انواع ارگانیک، دو برابر بیشتر از انواع معمولی است. اما این محصولات غذایی ارگانیک چه هستند که در سال‌های اخیر این همه درباره آنها جار و جنجال شده؟

 به طور کلی، غذای ارگانیک یا طبیعی، به غذایی گفته می‌شود که بدون دخالت یا بدون مصرف آفت‌کش‌ها، کودهای شیمیایی و ترکیبات اصلاح شده ژنتیکی تولید شده باشد. در واقع کشاورزی ارگانیک، شیوه‌ای از کشاورزی است که در تمامی مراحل کاشت تا برداشت، جمع آوری و بسته‌بندی محصولات کشاورزی از کود شیمیایی استفاده نمی‌کند.

 البته، در ابتدا این محصولات، تنها در فروشگاه‌های کوچک و یا در بازارهای محلی کشاورزان قابل دسترس بود، ولی در سال‌های اخیر، به طور وسیعی در اکثر فروشگاه‌ها در کشورهای اروپایی و آمریکایی فراهم و قابل دسترس شد؛ چنانکه مصرف غذاهای ارگانیک در بین مردم آمریکا در طی چند سال اخیر دارای رشد 17 تا 20 درصدی بوده است.

 در حالی که محصولاتی که پیش از این در بازار مرسوم بوده‌اند و از نظر شکل ظاهری بهتر و بزرگتر هم بودند، تنها رشد 2 تا 3 درصدی داشته‌اند. به همین دلیل هم بسیاری از شرکت‌های تولید مواد غذایی به سمت مصرف این مواد برای تولید فرآورده‌های خود سوق داده شده‌اند.

در ابتدا، غذای ارگانیک تنها شامل سبزی‌های تازه بود و اولین مصرف کنندگانی که از غذای ارگانیک استفاده می‌کردند، به دنبال غذایی بودند بدون مواد شیمیایی، تازه و در حد امکان دارای کمترین مراحل فرایند؛ و چون آنها باید اقلام مورد نیاز خود را مستقیماً از کشاورزان خریداری می کردند بنابراین، شعار «کشاورز خود را بشناس تا غذای خود رابشناسی» از اولین شعارهایی بود که به منظور ترویج مصرف غذاهای ارگانیک، باب شد.

اما امروزه در بسیاری از کشورهای دنیا، محصولات ارگانیک، دیگر لوکس و «خاص» به حساب نمی‌آیند و در فروشگاه‌ها، انواع محصولات ارگانیک از میوه و سبزی گرفته تا مرغ، تخم مرغ و شیر را می‌توانید با برچسب ارگانیک و تنها اندکی گران‌تر از انواع معمولی، خریداری کنید.

 محققان وارد می‌شوند

هم‌زمان با رونق گرفتن بازار محصولات ارگانیک، تحقیقات برای کشف خواص برتر این محصولات هم رونق گرفت. یکی از تازه‌ترین این مطالعات درباره مقایسه خواص آنتی‌اکسیدانی گوجه‌فرنگی‌های ارگانیک و معمولی است که نشان داده میزان مواد مغذی و آنتی‌اکسیدان‌هایی مثل فلانوئیدها در انواع ارگانیک، دو برابر بیشتر از انواع معمولی است و این البته یک نتیجه خیره‌کننده است.

دکترآلیسون میشل، متخصص شیمی مواد غذایی در دانشگاه کالیفرنیا، و همکارانش می‌گویند دو نوع فلاونوئید موسوم به کئورسیتین(quercetin )و کامفرول (kaempferol) در گوجه فرنگی‌های خشک شده‌ای که به روش ارگانیک و توسط روش‌های کشاورزی تحقیق شده، به عمل آمده‌اند، وجود دارد که به طرز معنی داری از انواع معمولی، سراست. این دانشمندان، همچنین، میزان این فلاونوئیدها را در انواع ارگانیک به ترتیب،79 درصد و 97 درصد بالاتر از انواع معمولی ارزیابی کرده‌اند که رقم قابل توجهی به حساب می‌آید.

 تحقیقات قبلی نشان داده است که فلاونوئیدها، فشارخون را تعدیل کرده و از بیماری های قلبی و سکته پیشگیری می‌کنند و همچنین باعث کاهش بروز انواعی از سرطان‌ها و آلزایمر می‌شوند.

دانشمندان، تفاوت فاحش موجود در میزان فلاونوئیدها را درگوجه فرنگی‌های ارگانیک، نسبت به انواع ساده، به عدم وجود کود در کشاورزی به روش ارگانیک نسبت می‌دهند. البته، در این میان فرضیه دیگری هم وجود دارد که بر اساس آن، فلاونوئیدها، به عنوان مکانیسمی دفاعی که در اثر کمبود مواد مغذی فعال می‌شود، به وجود می‌آیند، که این کمبود مثلاً می‌تواند کمبود نیتروژن در خاک باشد.

 بر اساس این فرضیه، نیتروژن موجود در کودهای معمولی، برای گیاهان به راحتی قابل دسترس است و بنابراین چون در کشاورزی به روش ارگانیک از کود استفاده نمی‌شود، کم بودن میزان فلاونوئیدها در انواع معمولی به دلیل بالا بودن میزان استفاده از کودها در کشاورزی است.

همیشه مخالفانی هم وجود دارند

 در روند تأیید یک بررسی علمی، همیشه مخالفانی هم وجود دارند. از آنجا که محصولات ارگانیک و اثرات مثبت این مواد بر سلامت افراد، یکی از مهمترین محورهای مباحث سلامت را در سال‌های اخیر تشکیل می‌دهد، اصلاً بعید نیست که مخالفانی هم وجود داشته باشند.به عنوان مثال، برخی معتقدند شواهد چندانی مبنی بر مفیدتر بودن محصولات ارگانیک وجود ندارد و بالاتر بودن سطح چند ماده مغذی در این محصولات، سبب نمی‌شود که آنها مفیدتر باشند.

 برای مثال به مطالعه‌ای اشاره می‌شود که به تازگی انجام گرفته است و نشان داده شیرهایی که به روش ارگانیک به دست می‌آیند، حاوی میزان بالاتری از اسیدهای چرب کوتاه زنجیر امگا3 هستند، اما در کل، این اسیدهای چرب کوتاه زنجیر مزیت بیشتری به انواع بلند زنجیر که در روغن ماهی‌ها وجود دارد، برای سلامت ندارند.مدافعان، در مقابل می‌گویند این نکته که در مواد غذایی دیگری به جز آنهایی که همیشه یک سری از مواد مغذی را دارا بودند، بتوانیم سطح برخی از ویتامین‌ها و مواد معدنی را بالا ببریم نکته مثبتی است که آزمایش‌های جدید هر روز آن را تأیید می‌کنند و همه به نوع عمل‌آوری ارگانیک نسبت به نوع معمولی برمی‌گردد؛ به عبارت دیگر، وجود اسیدهای چرب امگا3 در شیر به خودی خود اتفاق مثبتی است حتی اگر مزیتی نسبت به روغن ماهی‌ها که از منابع متداول امگا3 هستند نداشته باشد، که البته دارد!

تحقیقات اخیر دانشمندان اروپایی در مورد گوجه‌فرنگی‌ها، هلوها و سیب‌های فرایند شده‌ای که به روش ارگانیک تولید می‌شوند هم نشان داده است این محصولات همگی از نظر میزان مواد مغذی و همچنین کیفیت ریزمغذی ها در سطح بالاتری نسبت به انواع غیر ارگانیک قرار دارند.

 با ارگانیک، صرفه‌جویی کنید

محصولات ارگانیک در حالی که نسبت به انواع معمولی از اندازه کوچکتری برخوردارند، همیشه این سؤال را برای مصرف کننده‌ها به وجود می‌آورند که چرا باید پول بیشتری برای خرید این محصولات بپردازیم؟ اما محصولات غذایی که به دلیل ارگانیک یا طبیعی بودن گران‌ترند، در عمل ارزان‌تر از محصولات غذایی ماشینی یا صنعتی هستند.

واقعیت این است که محصولات غذایی صنعتی و به ظاهر ارزان‌تر، قیمت واقعی‌شان بالاتر است. تقریباً یک سوم قیمت این نوع محصولات را مصرف‌کننده‌ها مستقیماً می‌پردازند و حدود یک سوم قیمت را دولت، از طریق یارانه به کشاورزان و تولیدکنندگان پرداخت می‌کند. در عین حال باید به ضایعاتی که بصورت معمول در این محصولات وجود دارد و آسیب‌هایی که طبیعت در تولید این محصولات ایجاد می‌کند نیز توجه کرد.

بر اساس بررسی‌های متخصصان کشاورزی و مواد غذایی و کارشناسان محیط زیست، افراد و خانواده‌هایی که از محصولات غذایی ارگانیک استفاده می‌کنند در نهایت، هزینه کمتری را نسبت به افراد و خانواده‌هایی می‌پردازند که از محصولات غذایی معمولی که به روش‌های صنعتی و ماشینی تهیه شده، استفاده می‌کنند.

 چرا که محصولات غذایی که با روش طبیعی و ریتمی آرام به دست می‌آید، مانند همه‌ پدیده‌های دیگر زندگی، استحکام و مقاومت و غنای بیشتری دارد. به عنوان مثال، سیبی که دوبار سریع‌تر از یک سیب طبیعی رشد می‌کند، دوبار کمتر از سیبی که در طبیعت رشد می‌کند، دارای مواد غذایی است.

به عبارت دیگر برای تامین مقدار کافی مواد مورد نیاز بدن، اگر حجم معینی از محصولات غذایی معمولی و ارزان‌تر مصرف می‌کنید، با استفاده از محصولات ارگانیک، نیمی از همان حجم محصولات غذایی مقدار بیشتری از مواد مورد نیاز بدن مثل ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان‌ها و ... را تامین می‌کند.

ایران هم مدعی است

در ایران هنوز محصولات ارگانیک وارد بازار نشده‌اند و در مرحله تحقیقات قرار دارند. چنانکه چندی پیش، احمد زواره، رییس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع‌طبیعی استان تهران، تولید محصولات ارگانیک درسال 1386 را از مهمترین اهداف سازمان تحقیقات کشاورزی استان تهران برشمرد و گفت: هم‌اکنون چندین مزرعه در زمینه مرکبات، محصولات باغی و مرغداری تحت پوشش است که تمام محصولات آن ارگانیک است که البته کافی نبودن تأمین منابع مالی، شفاف نبودن آیین‌نامه‌ها و ضوابط همکاری با بخش خصوصی، نارسایی در تأمین نیازهای تحقیقاتی و نبود تعامل مثبت و سازنده بین بخش‌های تحقیقاتی و اجرایی از جمله مشکلات این بخش است.

آنچه باید راجع به ارگانیک بدانید...

آنچه باید راجع به ارگانیک بدانید...

مقدمه

هم اکنون بیش از سه دهه از توجه جهانی به موضوع حفاظت محیط زیست و حدود دو دهه از مباحث پیرامون توسعه پایدار می گذرد. قبل از این ایام، در تمامی پروژه های توسعه، صرفاً دیدگاه اقتصادی و ایجاد در آمد و بازده اقتصادی بیشتر، مد نظر بود. لیکن در دهه ۱۹۷۰ میلادی این ذهنیت در افکار سیاستگذاران و برنامه ریزان توسعه مطرح گردید که این گونه روند رشد اقتصادی نهایتاً منجر به تخریب محیط زیست، نابرابری اجتماعی، کاهش منابع و… می شود و جبران این معضلات در دراز مدت موجب ضررهای فراوان اقتصادی خواهد شد.

کشاورزی ارگانیک در راستای توسعه پایدار کشاورزی بوده و به مجموعه ای از عملیات گفته می شود که با هدف کاهش مصرف نهاده های غیر طبیعی به اجرا در می آید و در آن مصرف کود و سموم شیمیائی ، مواد نگهدارنده سنتز شده ، داروهای شیمیائی ، ارگانیسم های تولید شده به روش مهندسی ژنتیک و پساب ها کنار گذاشته می شود.

بررسی ها نشان می دهند که روند استقبال جهانی از کشاورزی ارگانیک امید بخش می باشد که از جمله دلایل آن می توان به افزایش نگرانی ها در مورد آلودگی منابع پایه، سلامت غذا، انسان و حیوانات و نیز توجه بیش تر به ارزش های طبیعت و مناظر طبیعی اشاره کرد.

گرچه در مزارع ارگانیک عملکرد محصول معمولا ۱۰ تا ۳۰ درصد کمتر از مزارع غیر ارگانیک است اما در صورت برنامه ریزی اصولی، میزان عملکرد، تولید و درآمد مزارع ارگانیک می تواند بیشتر از مزارع غیر ارگانیک باشد. علاوه بر این، در کشورهای توسعه یافته عواملی مانند آمادگی مصرف کنندگان برای خرید به قیمت بالاتر، پرداخت یارانه از سوی دولت و گسترش اکوتوریسم موجبات افزایش درآمد کشاورزی ارگانیک را فراهم می سازد. بررسی ها در کشورهای توسعه یافته نشان داده است که مصرف کنندگان حاضرند محصولات ارگانیک را به بهای ده تا چهل درصد بیشتر از محصولات غیر ارگانیک بخرند. امروزه تعداد زیادی از فروشگاه های زنجیره ای محصولات ارگانیک عرضه می کنند و بازار این محصولات رو به رونق بوده و تقاضای بالقوه بیش از عرضه است. انتظار می رود رشد تقاضا در آینده ادامه یابد و بنابراین کمبود عرضه محصولات ارگانیک این فرصت را برای کشورهای در حال توسعه به وجود می آورد که وارد بازار شوند و سهمی از آن را به خود اختصاص دهند.

 علاوه بر مزایای زیست محیطی و اقتصادی مذکور، کشاورزی ارگانیک از لحاظ اجتماعی نیز منافع زیادی به همراه دارد و با تکیه بیشتر به نیروی کار، فرصت های شغلی را افزایش می دهد. همچنین کشاورزی ارگانیک شیوه ها و غذاهای سنتی را احیا می کند و در تقویت انسجام اجتماعی نقش موثری دارد.

در استراتژی انقلاب سبز نیز با هدف تامین مواد غذایی جمعیت رو به رشد جامعه جهانی (به علت بالا رفتن امید به زندگی در اثر بهبود و پیشرفت ارائه خدمات بهداشتی و دسترسی به مواد غذایی با تنوع و کیفیت بهتر در کشورهای توسعه یافته و اکثر کشورهای درحال توسعه) بر اهداف کوتاه مدت و حداکثر عملکرد متکی است. در کشاورزی تجاری با استفاده بی رویه و نامتعادل از کودها و سموم که تخریب خاک و از بین رفتن موجودات خاکزی را در پی داشت، توان تولید و حاصلخیزی خاک کاهش یافت و نتیجه این روش کشاورزی، پایین آمدن کیفیت محصولات بود.

از دیدگاه کشاورزی پایدار، محصولات کشاورزی به چهار دسته زیر تقسیم می شوند:

۱- محصول طبیعی

۲- محصول ارگانیک 

۳- محصول سالم

۴- محصول گواهی شده

محصول طبیعی:

این محصولات حاصل تولید و رشد در مناطق وحشی، طبیعی و دست‌نخورده می باشند. انسان در روند تولید آن هیچ گونه دخالتی ندارد و صرفا جمع آوری آن را عهده دار می‌باشد.

محصول ارگانیک:

محصول ارگانیک با تکیه بر مدیریت اکوسیستم، حفظ سلامت آب، خاک، گیاه و انسان بدون استفاده از مواد شیمیایی مصنوعی تولید می گردد. تمام فرآیند تولید، فرآوری، بسته بندی، نگهداری، حمل و نقل، شرایط کاری، شرایط اجتماعی، عرضه و برچسب گذاری این محصولات تحت کنترل و پایش یک نظام گواهی و استاندارد معتبر ارگانیک می باشد.

محصول سالم:

مبنای تولید این دسته از محصولات عدم استفاده از نهاده های شیمیایی می باشد و در صورت استفاده، حد مجازها رعایت شده و تولید مطابق با استانداردهای مربوطه (G.A.P ، استاندارد تشویقی) و برنامه های مدیریتی بر اساس معیارهای مشخصی صورت می پذیرد.
این محصولات دارای حد مجاز باقیمانده سموم، آفت کش ها، کودها و فلزات سنگین می باشند.

محصول گواهی شده:

محصول به صورت موردی ( به طور مثال عدم وجود نیترات و نیتریت، سرب، آنتی بیوتیک و…) تحت بررسی و آزمایش قرار می گیرد و فقط در رابطه با آن مورد خاص گواهی دریافت می نماید.

مضرات کشاورزی رایج و محصولات تهیه شده به روش تجاری:

۱- در کشاورزی تجاری و متعارف از بیش از ۳۰۰ ترکیب شیمیایی خطرناک و مصنوعی نظیر آفت کش ها، علف کش ها و کودهای شیمایی به منظور کنترل آفات و حشرات و حاصلخیز سازی خاک استفاده می گردد که بقایای این مواد پس از ورود به بدن می توانند موجب مشکلات عدیده ای گردد من جمله: بروز نقص های مادرزادی، تولد نوزاد با وزن کم، اختلال در سیکل ماهانه زنان، سقط جنین، بلوغ زودرس و یا دیر رس، یائسگی پیش رس، تغییر در رفتار جنسی، کاهش تعداد اسپرم مردان، کاهش باروری و یا ناباروری، تغییر در سرعت متابولیسم، اختلال در سیستم غدد داخلی، ضعف عضلانی، کاهش حافظه، آسیب به سیستم عصبی و مغز، کاهش کارایی سیستم ایمنی بدن و سرطانزایی. یافته ها حاکی از آنست که ۶۰ درصد سموم دفع آفات، ۹۰ درصد قارچ کش ها و ۳۰ درصد حشره کش ها سرطان زا می باشند.

۲- استفاده از کودهای شیمایی و آفت کش ها سبب آلودگی آب، خاک و هوا می گردند.

۳- استفاده بی رویه از کودهای شیمیایی و آفت کش ها موجب می شود تا آفت ها نسبت به سموم مقاوم گردیده و آفت های جدیدی نیز ظاهر گردند.

۴- پرتو دهی محصولات یعنی آنکه محصولات را در معرض میزان کنترل شده پرتوهای یونیزه کننده قرار می دهند تا اینکه باکتری هایی نظیر E.COLI  و سالمونلا نابود گردیده و در واقع محصولات را به این طریق ضد عفونی می کنند. کنترل حشرات و انگل ها، افزایش ماندگاری و جلوگیری از جوانه زدن از دیگر علل پرتودهی محصولات غذایی می باشد. اما این پرتودهی موجب: ۱- از دست رفتن میزان اندکی از مواد مغذی محصولات می شود. ۲- هنگامی که مواد غذایی پرتودهی می شوند مواد شیمیایی سرطان زایی به نام CYCLOBUTANONES  تشکیل می گردد.

۵- مهندسی ژنتیک و یا اصلاح ژنتیک محصولات به جداسازی، دستکاری و انتقال ژن ها اطلاق می گردد. در این روش ژن های با خاصیت مطلوب از یک گونه جدا گردیده و به گونه هدف انتقال داده می شود. بهبود کیفیت، افزایش تولید، ایجاد یک صفت مطلوب و مقاوم ساختن محصولات در برابر آفت ها و تنش های محیطی از کاربردهای مهندسی ژنتیک می باشد. مضرات محصولات اصلاح شده ژنتیکی شامل بروز نقص های مادرزادی، کاهش طول عمر، افزایش حساسیت زایی مواد غذایی (به علت تغییر در زنجیره پروتئین ها)، فقر مواد مغذی، مقاومت آنتی بیوتیکی (احتمال دارد ژن های مقاوم در برابر آنتی بیوتیک ها به باکتری های بیماریزا در بدن منتقل گردد و یک بیماری جدید و مقاوم در برابر آنتی بیوتیک ها ایجاد شود) است.

۶- استفاده هورمون ها در دام و طیور رشد آنها را تسریع کرده و فربه شدن آنها را سرعت می بخشد. اما از ارزش غذایی آنها می کاهد. آنتی بیوتیک ها هم که برای جلوگیری از بیمار شدن دام و طیور مورد استفاده قرار می گردند می تواند در انسان مقاومت آنتی بیوتیکی ایجاد کند.

فواید کشاورزی ارگانیک:

۱- در کشاورزی ارگانیک، آب توسط مواد شیمیایی آلاینده مانند کودهای مصنوعی، آلوده نمی گردد.

۲- در کشاورزی ارگانیک تعادل اکوسیستم و حاصلخیزی خاک حفظ می گردد. فرسایش خاک نیز تا ۵۰ درصد کاهش می یابد.

۳- تنوع زیستی در زمین های زراعی ارگانیک ۵۷ درصد بیشتر است. 

۴- قرار نگرفتن کشاورزان در معرض سموم و آلاینده های شیمیایی.

 فواید مصرف مواد غذایی ارگانیک:

۱-ارزش غذایی بالاتری دارند. میزان ویتامین C، کلسیم، منیزیم، آهن و فسفر در مواد غذایی ارگانیک بیشتر است.

۲- مواد غذایی ارگانیک حاوی آنتی اکسیدان بیشتری می باشند. در مواد غذایی ارگانیک آنتی اکسیدان PHENOLICبیشتر یافت می گردد (۵۰ درصد بیشتر از محصولات غیر ارگانیک). چرا که آفت کش های مصنوعی تولید این مواد را در گیاهان کاهش داده اما کودهای حیوانی و آلی به کار رفته در کشاورزی ارگانیک تولید آنها را افزایش می دهد.

۳- فاقد مواد سمی هستند. محصولات ارگانیک سالم تر بوده و به بقایای آفت کش ها آلوده نمی باشند. همچنین این محصولات فاقد افزودنی های غذایی بوده و طبعا سالمتر می باشند.

۴- خوشمزه و خوش طعم تر هستند. یکی از دلایل آن این است که محصولات ارگانیک پس از برداشت در مدت زمان کمتری به دست مصرف کننده رسیده و تازه تر می باشند و همچنین در محصولات تهیه شده به روش تجاری، با فرآوری ها و دستکاری هایی که بر روی آنها صورت می گیرد تنها به ظاهر، رنگ، بالا بردن ماندگاری، افزایش تولید و مقاوم کردن آنها در برابر صدمات ناشی از حمل و انبار داری توجه می شود و نه کیفیت و ارزش تغذیه ای آن.

۵- تولید کنندگان محصولات ارگانیک از استانداردها و دستورالعمل های بسیار سخت گیرانه ای تبعیت می کنند که احتمال آلوده شدن اینگونه محصولات به مواد شیمیایی و سمی به حداقل ممکن می رسد.

کشاورزی ارگانیک

کشاورزان و تولید کنندگان محصولات ارگانیک چگونه می توانند محصولات خود را بارور کرده و با آفات، بیماری ها و علف های هرز مبارزه کنند؟

مواد ارگانیک باعث حفظ بافت و ساختار خاک گردیده و ظرفیت نگهداری آب را بالا می برند.
کشاورزان ارگانیک مواد ارگانیک خاک را با استفاده از گیاهان پوششی، کمپوست، اصلاح کننده های بیولوژیکی خاک و تولید گیاهان مقاوم به آفات و بیماری ها بالا می برند. تاکید کشاورزی ارگانیک بر تغذیه خوب گیاهان برای جلوگیری از شیوع آفات و بیماری ها است، با استفاده از گیاهان پوششی و تناوب کشت میزان ارتباطات اکولوژیکی در گیاه بالا می رود. کنترل علف های هرز با استفاده از گیاهان پوششی، آیش، چیدن دستی علف های هرز، استفاده از ابزار آلات مکانیکی و سوزاندن علف های هرز انجام می گیرد.
کشاورزان ارگانیک بر استفاده از جمعیت های حشرات مفید جهت مبارزه بیولوژیکی، ارگانیسم های خاک و پرندگان جهت کنترل حشرات تکیه دارند.

ده علت برای رفتن به سمت کشاورزی ارگانیک

۱-محصولات ارگانیک استانداردهای بیشتری دارند:

گواهینامه های محصولات ارگانیک، به عنوان بیمه هایی است که در تولید این محصولات از مواد شیمیایی و سمی استفاده نشده است.

۲-طعم غذاهای ارگانیک بهتر است:

گیاهان تولید شده به روش ارگانیک سالم تر بوده و به عنوان غذاهای خوشمزه تر برای تغذیه انسان و حیوانات می تواند بکار رود.

۳-محصولات ارگانیک خطر بیماری ها را کم می کند:

خیلی از مراکز حفاظت محیط زیست در یافته اند که مواد شیمیایی موجود در آفت کش ها دارای اثرات سرطان زایی و بیماری زایی هستند. کشاورزی ارگانیک یکی از راه های کاهش مصرف سموم شیمیایی و کم کردن ورود این مواد به منابع آب، زمین و هوا است.

۴-کشاورزی ارگانیک به منابع آبی احترام می گذارد:

برای حذف مواد شیمیایی آلوده کننده و دفع نیتروژن در آب باید به منابع آبی و خاکی احترام گذاشت و آنها را درست مصرف کرد. در کشاورزی ارگانیک این موارد به درستی رعایت می شود.

۵-کشاورزی ارگانیک باعث ایجاد خاک سالم می گردد:

خاک یکی از منابع اصلی زنجیره غذایی است و یکی از اصول کشاورزی ارگانیک ایجاد خاک سالم است.

۶-کشاورزی ارگانیک الگو برداری از طبیعت است:

کشاورزی ارگانیک برای اکوسیستم متعادل ارزش قائل است. طبیعت زنده نیز شامل تناوب کشت در محصولات علوفه ای و استفاده از گیاهان پوششی و بقیه مناطق طبیعی است.

۷-کشاورزان ارگانیک هدایت کننده تحقیقات تازه هستند:

تولیدکنندگان ارگانیک به عنوان پیشرو در تحقیق عدم استفاده از آفت کش ها و اثرات مضر بر محیط زیست هستند.

۸-تولیدکنندگان ارگانیک در جهت تنوع زیستی تلاش می کنند:

از دست دادن تعداد زیادی از گونه ها (تنوع زیستی) یکی از نگرانی های دانشمندان محیط زیست است. به همین دلیل خیلی از کشاورزان ارگانیک در صدد هستند تا گونه های معمولی و بومی را حفظ کنند.

۹-کشاورزی ارگانیک به حفظ صحیح جوامع روستایی کمک می کند:

کشاورزی ارگانیک به دلیل سطوح کم آن برای جوامع روستایی مفید است و به افزایش درآمد آنها منجر می گردد.

۱۰-تنوع غذاهای ارگانیک

به هر حال بعضی از غذاهای ارگانیک به عنوان جایگزین قابل استفاده است و محصولات کشاورزی غیر غذایی (صنعتی) نیز در حال تبدیل شدن به تولید ارگانیک هستند مانند تولید پنبه ارگانیک و در نهایت تولید لباس های ارگانیک.

بررسی وضعیت کشاورزی ارگانیک در کشورهای توسعه یافته و ایران

 بر اساس گزارش‌های منتشر شده، کشاورزی ارگانیک در سطح جهان در سال‌های گذشته در اکثر مناطق جهان از جمله کشورهای درحال توسعه به سرعت در حال گسترش بوده و روش‌های اجرایی تولید، نظارت و صدور گواهی به‌طور دائم بهبود یافته و مردم در بسیاری از جوامع به‌ ویژه در کشورهای توسعه یافته از مزایای غذای سالم‌تر و با کیفیت بالاتر برخوردار شده‌اند، گفتنی‌ است کشاورزان جوامع روستایی به‌خصوص در کشورهای درحال توسعه از سود مناسب و ارزش صادراتی این محصولات بهره‌مند شده‌اند.

طی نتایج بررسی‌ها و جستجوهای صورت گرفته از منابع اینترنتی، اطلاعات دقیقی از تولید محصولات ارگانیک ایران وجود ندارد این درحالی‌ست که کشور ما دارای پتانسیل بسیار بالایی در این‌باره است.

نتیجه گیری:

توسعه و ترویج کشاورزی ارگانیک مستلزم اجرای برخی سیاست ها و اقدامات است. گرایش و سمت گیری سیاست های کشاورزی دولت به سمت اهداف زیست محیطی و اجتماعی فرصت بسیار خوبی برای گسترش کشاورزی ارگانیک فراهم خواهد آورد. برای رفع مشکلات موجود در زمینه تجارت محصولات ارگانیک لازم است استانداردها و ضوابط صدور گواهی تدوین و به اجرا درآید. آموزش مروجین کشاورزی برای اشاعه کشاورزی ارگانیک و نیز ارتقاء سطح آگاهی های عمومی ضروری است و مراکز تحقیقاتی می بایست برای حل مسائل فنی، اقتصادی و اجتماعی این راهکار نوین و اطمینان بخش، تلاش افزون تری به عمل آورند.